Do czego wykorzystywane są łożyska?

W pralkach, zmywarkach, w samochodach i innych urządzeniach mechanicznych wykorzystuje się szereg elementów i podzespołów metalowych dla poprawnego funkcjonowania całego systemu lub układu. Wśród nich bardzo ważną funkcję pełnią łożyska. Czym one są?

Istotna część

Łożysko jest to część urządzenia technicznego, która podtrzymuje inną jego część w taki sposób, aby umożliwić jej względny ruch obrotowy.  Funkcją podstawową łożyska jest odpowiednie przenoszenie obciążeń – promieniowych, osiowych lub rekompensacja niewspółosiowości. Mogą być one obciążone siłami wynikającymi z ciężaru wałów osadzonych na nich elementów jak i siłami pochodzącymi od obciążenia wałów i osi.

Dobre, właściwie funkcjonujące łożyska zapewniające ruch obrotowy wału i utrzymanie stałego położenia jego osi obrotu, będą przenosiły obciążenia, jeśli ich cechą charakterystyczną będą mały opory ruchu, stabilna praca i odporność na zużycie. Każde łożysko zanim zostanie zamontowane w urządzeniu, powinno spełnić określone wymagania technologiczno-konstrukcyjne.

Podział łożysk

W sklepach oferujących taki asortyment, m.in. w firmie Rombor, łożyska dzieli się na kilka kategorii, z uwagi na ich budowę, specyfikę funkcjonowania oraz na przeznaczenie.  Pierwszą kategorią są łożyska przemysłowe – poprzeczne, wzdłużne, kombinowane i inne. Znajdują zastosowanie w maszynach i urządzeniach stosowanych w skali przemysłowej. Łożyska samochodowe wykorzystywane są w motoryzacji. Z kolei trzecia kategoria – łożyska liniowe służą do realizacji zadań z zakresu techniki przemieszczeń liniowych. Wyróżnić można ponadto łożyska ślizgowe i toczne.  Pierwsze z nich stosuje się do przenoszenia bardzo dużych obciążeń i redukowania drgań wału. Powierzchnia czopa wału ślizga się po powierzchni panewki łożyska lub bezpośrednio po powierzchni jego otwory, przez co pojawia się tarcie ślizgowe. Z kolei, w łożyskach tocznych między współpracującymi ze sobą powierzchnią czopa i powierzchnią łożyska są umieszczone elementy toczne, np. kulki, przez co pojawia się tarcie toczne.

Łożyska  ślizgowe można stosować przy dużych prędkościach obrotowych i możliwości uzyskania tarcia płynnego.  Tego typu łożyska dzielą się dodatkowo na łożyska promieniowe, poprzeczne oraz łożyska wzdłużne. Łożyska toczne można podzielić na znacznie więcej podtypów, tj. na łożyska promieniowe – kulkowe, walcowe, stożkowe, baryłkowe i igiełkowe oraz łożyska wzdłużne kulkowe lub baryłkowe.